Επιδόματα και Παροχές για Άτομα με Αναπηρία και Φροντιστές στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, άτομα με αναπηρία και οι φροντιστές τους δικαιούνται πλήθος επιδομάτων και παροχών που στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους και την κάλυψη των καθημερινών τους αναγκών. Οι παροχές αυτές περιλαμβάνουν οικονομική ενίσχυση, δωρεάν υπηρεσίες και ειδικά προνόμια, όπως δωρεάν στάθμευση και πρόσβαση σε ιατρική φροντίδα.

Επιδόματα για Άτομα με Αναπηρία

1. Επίδομα Βαριάς Αναπηρίας:
   Το επίδομα αυτό χορηγείται σε άτομα με βαριά αναπηρία που δεν είναι σε θέση να αυτοεξυπηρετηθούν, με στόχο την κάλυψη των πρόσθετων εξόδων που σχετίζονται με τη φροντίδα τους. Η καταβολή γίνεται από τον ΟΠΕΚΑ (Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης), και η αξιολόγηση γίνεται βάσει του ποσοστού αναπηρίας που καθορίζεται από τα ΚΕΠΑ (Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας). Η υποβολή της αίτησης γίνεται ηλεκτρονικά ή μέσω των ΚΕΠ.
2. Επίδομα Κίνησης:
   Τα άτομα με κινητικά προβλήματα, όπως παραπληγικοί, τετραπληγικοί, ή ακρωτηριασμένοι, μπορούν να λαμβάνουν αυτό το επίδομα για να καλύψουν τα έξοδα μεταφοράς. Η παροχή αυτή περιλαμβάνει και τη δωρεάν χρήση ειδικών μέσων μαζικής μεταφοράς ή έκπτωση σε εισιτήρια δημόσιων μέσων. Για την έκδοση των καρτών μετακίνησης, απαιτούνται βεβαιώσεις από γιατρούς και αναλυτικές εκθέσεις για τη φυσική κατάσταση του ατόμου.
3. Διατροφικό Επίδομα:
   Για άτομα με χρόνιες παθήσεις, όπως οι νεφροπαθείς που βρίσκονται σε αιμοκάθαρση ή έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση, παρέχεται διατροφικό επίδομα για να καλύψει τις ειδικές διατροφικές ανάγκες που απαιτούνται για τη διατήρηση της υγείας τους. Το ποσό διαφέρει ανάλογα με την πάθηση, και η απόδοση της παροχής πραγματοποιείται από τον ΟΠΕΚΑ.
4. Επίδομα Σοβαρής Νοητικής Καθυστέρησης:
   Αφορά άτομα με σοβαρή νοητική καθυστέρηση που αδυνατούν να επιτελούν καθημερινές λειτουργίες χωρίς βοήθεια. Το ποσό του επιδόματος συμβάλλει στην κάλυψη των αυξημένων αναγκών φροντίδας και μπορεί να ενισχύσει την πρόσληψη επαγγελματιών φροντιστών. Απαιτείται πιστοποίηση από ιατρική επιτροπή ή τα ΚΕΠΑ.
5. Επίδομα Τυφλότητας:
   Το επίδομα αυτό αποσκοπεί στη στήριξη ατόμων που έχουν πλήρη ή μερική απώλεια όρασης. Περιλαμβάνει παροχές όπως τεχνολογική υποστήριξη (ειδικές συσκευές ανάγνωσης και βοήθεια στην κινητικότητα). Υπάρχουν προγράμματα που παρέχουν επιπλέον βοήθεια για την πρόσβαση σε εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση.
6. Επίδομα Κωφών και Βαρήκοων:
   Το συγκεκριμένο επίδομα απευθύνεται σε άτομα με σοβαρές ακουστικές διαταραχές. Περιλαμβάνει τη χρήση τεχνολογικών βοηθημάτων όπως ακουστικά και υπηρεσίες διερμηνείας στη νοηματική γλώσσα για την ενίσχυση της καθημερινής τους ζωής και της κοινωνικής ένταξης.
7. Επίδομα Παραπληγίας και Τετραπληγίας:
   Τα άτομα με σοβαρές αναπηρίες, όπως παραπληγία ή τετραπληγία, δικαιούνται αυτό το επίδομα για να καλύψουν τις ανάγκες φροντίδας και κινητικότητας. Υπάρχουν επίσης προγράμματα που ενθαρρύνουν την εργοθεραπεία και άλλες μορφές υποστήριξης για την αποκατάσταση ή τη διατήρηση της ποιότητας ζωής.
8. Ειδικό Επίδομα για Άτομα με Αυτισμό:
   Αυτό το επίδομα χορηγείται σε άτομα με αυτισμό που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν. Υπάρχουν πρόσθετες παροχές που αφορούν την ενίσχυση των προγραμμάτων ειδικής αγωγής και θεραπείας που υποστηρίζουν την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και τη βελτίωση της επικοινωνίας.
9. Οικονομική Ενίσχυση για Άτομα με Εγκεφαλική Παράλυση:
   Παρέχεται για την κάλυψη των ιατρικών και θεραπευτικών εξόδων των ατόμων με εγκεφαλική παράλυση. Περιλαμβάνει φυσικοθεραπείες, λογοθεραπείες και άλλες θεραπείες αποκατάστασης που στοχεύουν στη βελτίωση της κινητικότητας και της λειτουργικότητας των ατόμων αυτών.
10. Δωρεάν Στάθμευση:
    Τα άτομα με αναπηρία έχουν δικαίωμα δωρεάν στάθμευσης σε ειδικά διαμορφωμένες θέσεις κοντά σε δημόσια κτίρια και σημεία υψηλής επισκεψιμότητας, διευκολύνοντας τη μετακίνησή τους και την πρόσβασή τους σε υπηρεσίες και καταστήματα.
11. 3.Κοινωνικός Τουρισμός και Εισιτήρια Θεάτρου
    Οι φροντιστές μπορούν επίσης να επωφεληθούν από τα προγράμματα κοινωνικού τουρισμού και τα εισιτήρια για θεατρικές παραστάσεις μέσω του ΟΠΕΚΑ
    ​(ΟΠΕΚΑ).

Ιατρική Κάλυψη για Άτομα με Αναπηρία

Τα άτομα με αναπηρία έχουν πρόσβαση σε δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για την αναπηρία τους, χωρίς την υποχρέωση συμμετοχής στο κόστος των φαρμάκων. Η κάλυψη αυτή περιλαμβάνει:

• Δωρεάν ή επιδοτούμενη χορήγηση φαρμάκων και θεραπειών: Η απαλλαγή από τη συμμετοχή στο κόστος φαρμάκων ισχύει για τα άτομα με χρόνιες παθήσεις και αναπηρίες, όπως ο διαβήτης, η νεφρική ανεπάρκεια, και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
• Πρόσβαση σε κέντρα αποκατάστασης: Τα άτομα με αναπηρία δικαιούνται δωρεάν φυσικοθεραπείες, εργοθεραπείες, και άλλες μορφές αποκατάστασης σε ειδικά κέντρα, με στόχο την αποκατάσταση της λειτουργικότητας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
• Χειρουργικές επεμβάσεις και ιατρικές εξετάσεις: Τα άτομα με αναπηρία δικαιούνται δωρεάν χειρουργικές επεμβάσεις, ειδικές εξετάσεις και ιατρική φροντίδα μέσω του ΕΣΥ.

Επιδόματα και Παροχές για Φροντιστές

🧑‍🦼 Προσωπικός Βοηθός για Άτομα με Αναπηρία

Το πρόγραμμα «Προσωπικός Βοηθός» απευθύνεται σε άτομα με αναπηρία που χρειάζονται υποστήριξη στην καθημερινότητά τους. Η Πολιτεία παρέχει έως 1.663 ευρώ μηνιαίως για την αμοιβή του προσωπικού βοηθού, επιπλέον των επιδομάτων που ήδη λαμβάνει το άτομο με αναπηρία. Η επιλογή του βοηθού γίνεται από τον ίδιο τον ωφελούμενο μέσω της πλατφόρμας prosopikosvoithos.gov.gr. ​ΟΠΕΚΑ+6Gov.gr+6Οδηγός του Πολίτη+6Taxheaven

🏘️ Φροντιστής της Γειτονιάς

Το πρόγραμμα «Φροντιστής της Γειτονιάς» αναμένεται να εφαρμοστεί εντός του 2025. Σκοπός του είναι να παρέχει υποστήριξη σε άτομα με αναπηρία μέσω φροντιστών που θα εργάζονται σε τοπικό επίπεδο. Οι φροντιστές θα λαμβάνουν μηνιαία αμοιβή που κυμαίνεται μεταξύ 500 και 550 ευρώ. ​Ίμερα Ζάκυνθος

💶 Επίδομα Ετέρου Προσώπου / Απόλυτης Αναπηρίας / Συμπαράστασης

Αυτό το επίδομα χορηγείται σε συνταξιούχους με αναπηρία που χρειάζονται συνεχή φροντίδα από τρίτο πρόσωπο. Το ποσό ανέρχεται σε 173,34 ευρώ μηνιαίως για όσους ασφαλίστηκαν μετά την 1/1/1993 και λαμβάνουν σύνταξη λόγω αναπηρίας. ​K3

Διαδικασία Υποβολής Αιτήσεων

Για να υποβάλουν αίτηση για τα επιδόματα και τις παροχές, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθυνθούν στους εξής φορείς:

ΚΕΠ: Τα ΚΕΠ διευκολύνουν τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων και παρέχουν πλήρη ενημέρωση σχετικά με τα δικαιολογητικά και τις διαδικασίες​(ΟΠΕΚΑ).

ΟΠΕΚΑ (Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Ο βασικός φορέας που διαχειρίζεται τα αναπηρικά επιδόματα. Οι αιτήσεις γίνονται είτε μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του ΟΠΕΚΑ (www.opeka.gr) είτε μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ)​(ΟΠΕΚΑ).

ΚΕΠΑ (Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας): Υπεύθυνο για την πιστοποίηση του ποσοστού αναπηρίας, το οποίο είναι απαραίτητο για την υποβολή αιτήσεων​(CNN.gr).

Είναι σημαντικό να ενημερώνονται συχνά από τους αρμόδιους φορείς, όπως ο ΟΠΕΚΑ και το ΚΕΠΑ, για τυχόν αλλαγές ή νέες παροχές που μπορεί να προκύψουν.

Πηγές
ΟΠΕΚΑ (www.opeka.gr)
ΚΕΠΑ (www.kepa.gr)